Nazwa | Fenol | Numer CAS | 108-95-2 | Synonimy | hydroksybenzen; kwas karbolowy; monohydroksybenzen; alkohol fenylowy; |
|
|
KLASYFIKACJA i OZNAKOWANIE |
|
Wg Rozporządzenia WE nr 1272/2008 (CLP) |
Klasyfikacja CLP | Muta. 2 (Mutagenność kat. 2), H341; Acute Tox. 3(*), inhal. (Toksyczność ostra, kat.3 – droga oddechowa), H331; Acute Tox. 3(*), dermal (Toksyczność ostra, kat.3 – skóra), H311; Acute Tox. 3(*), oral (Toksyczność ostra, kat.3 – droga pokarmowa), H301; STOT RE 2(*) (Działanie toksyczne na narządy docelowe – narażenie powtarzane, kat. 2), H373**; Skin Corr. 1B (Działanie żrące/drażniące na skórę, kat. 1B), H314;
| Oznakowanie CLP | Piktogramy GHS | | Hasło ostrzegawcze | Niebezpieczeństwo | Zwrot wskazujący rodzaj zagrożenia (H) | H341: Podejrzewa się, że powoduje wady genetyczne . H331: Działa toksycznie w następstwie wdychania. H311: Działa toksycznie w kontakcie ze skórą. H301: Działa toksycznie po połknięciu. H373**: Może powodować uszkodzenie narządów poprzez długotrwałe lub powtarzane narażenie . H314: Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu.
| Zwrot wskazujący środki ostrożności (P) | P280: Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę oczu/ochronę twarzy. P302 + P352: W przypadku kontaktu ze skórą: umyć dużą ilością wody lub... P301 + P330 + P331: W przypadku połknięcia: Wypłukać usta. NIE wywoływać wymiotów. P310: Natychmiast skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ/lekarzem/… P305 + P351 + P338: W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO OCZU: Ostrożnie płukać wodą przez kilka minut. Wyjąć soczewki kontaktowe, jeżeli są i można je łatwo usunąć. Nadal płukać.
| Dodatkowe kody zwrotów | |
| Dodatkowe informacje | |
|
|
WARTOŚCI NAJWYŻSZYCH DOPUSZCZALNYCH STĘŻEŃ |
NDS: | 7,8 mg/m3 | NDSCh: | 16 mg/m3 | NDSP: | - |
|
|
|
METODY OZNACZANIA SUBSTANCJI W POWIETRZU ŚRODOWISKA PRACY |
PN-Z-04159-02:1986 (w) PiMOŚP 1999, z. 22 |
|
|
WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE |
Właściwości podstawowe | Masa cząsteczkowa: 94,11 Stan skupienia w temp. 20°C: krystaliczne ciało stałe Barwa: bezbarwne (różowieje na powietrzu) Zapach: ostry, słodkawy Temperatura topnienia: 40,9°C Temperatura wrzenia: 182°C Temperatura zapłonu: 75°C Temperatura samozapłonu: 605°C Granice wybuchowości w powietrzu: - dolna: 0,3% obj. - górna: 2,4% obj. Stężenie stechiometryczne: 3,24% obj. Gęstość: - w temp. 20°C: 1,07 g/cm3 - w temp. 50°C: 1,05 g/cm3 Gęstość par względem powietrza: 3,24 Prężność par: - w temp. 20°C: 0,2 hPa - w temp. 48,5°C: 2,5 hPa Stężenie pary nasyconej: - w temp. 20°C: 0,77 g/m3 - w temp. 30°C: 2,0 g/m3 Rozpuszczalność w wodzie w temp. 20°C: 7,6% wag. Rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: rozpuszcza się w alkoholu etylowym, eterze etylowym, glicerynie, chloroformie, benzenie | Właściwości dodatkowe | Temperatura krytyczna: 419°C Ciśnienie krytyczne: 6,13 MPa Współczynnik załamania światła w temp. 41°C: 1,5418 Lepkość w temp. 45°C: 4,036 mPa s Ciepło właściwe: - w temp. 20°C: 1,394 J/(g K) - w temp. 50°C: 2,244 J/(g K) Ciepło parowania w temp. 182°C: 511 J/g Ciepło topnienia w temp. 40,9°C: 120,6 J/g Ciepło spalania: -32,48 kJ/g |
|
|
INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE |
Stężenia oraz dawki śmiertelne i toksyczne Próg wyczuwalności zapachu - 0,2-20 mg/m3 LD50 (szczur, doustnie) - 384 mg/kg LC50 (szczur, inhalacja) - 316 mg/m3 LD50 (królik, skóra) - 850 mg/kg
Działanie toksyczne i inne szkodliwe działanie biologiczne na ustrój człowieka: substancja żrąca, działa toksycznie na układ nerwowy.
Drogi wchłaniania: przez drogi oddechowe, skórę, z przewodu pokarmowego.
Objawy zatrucia ostrego: pary i mgła powodują podrażnienie spojówek, błon śluzowych nosa, gardła, uczucie suchości w nosie, gardle, kaszel. W wysokich stężeniach: zawroty i ból głowy, mdłości, wymioty, duszność, przyspieszenie i pogłębienie oddechów, zaburzenia oddychania, zaburzenia orientacji, zapaść, utratę przytomności. Wchłanianie przez skórę mgły, par i roztworu wywołuje zawroty, ból głowy, dezorientację, zaburzenia oddechowe, zapaść, utratę przytomności.
Skażenie skóry substancją stałą lub ciekłą wywołuje miejscowe zbielenie i oparzenia, które początkowo nie są bolesne, oraz pęcherze, martwicę.
Skażenie oczu powoduje ostry stan zapalny, uszkodzenie rogówki. Bezpośrednim następstwem zatrucia jest uszkodzenie wątroby z żółtaczką, uszkodzenie nerek z ich ostrą niewydolnością, zapalenie płuc. Połknięcie roztworu wywołuje rozległe oparzenia błon śluzowych jamy ustnej, gardła i dalszych części przewodu pokarmowego, bóle i krwawienie, perforację ścian przewodu pokarmowego, uszkodzenie wątroby i nerek.
Objawy zatrucia przewlekłego: zaburzenia ze strony układu pokarmowego: wymioty, bóle gardła, utrata łaknienia, ślinotok, biegunka i jadłowstręt. Występuje ochronoza (ciemne zabarwienie skóry i moczu) i wykwity skórne. Może wystąpić uszkodzenie wątroby i nerek. |
|
|
Niezbędne leki: tlen, hydrokortyzon. Odtrutki: nie są znane. Leczenie: postępowanie objawowe.
ZATRUCIE INHALACYJNE
Przytomny Pierwsza pomoc przedlekarska: Wyprowadzić zatrutego z miejsca narażenia, zapewnić spokój w dowolnej pozycji. Podawać tlen do oddychania, najlepiej przez maskę. Wezwać lekarza. Pomoc lekarska: Kontynuować podawanie tlenu; w razie spadku ciśnienia tętniczego krwi można podać hydrokortyzon dożylnie. Transport karetką reanimacyjną PR do szpitala bez przerywania leczenia, pod nadzorem lekarza.
Nieprzytomny Pierwsza pomoc przedlekarska: Wynieść zatrutego z miejsca narażenia. Ułożyć w pozycji bocznej ustalonej. Usunąć z jamy ustnej protezy i inne ruchome ciała obce. Odessać przez cewnik strzykawką wydzielinę z nosa i jamy ustnej. Jeżeli zatruty oddycha, podać tlen przez maskę. Jeżeli nie oddycha, zastosować sztuczne oddychanie metodą usta-usta albo aparatem typu AMBU. Założyć stałą drogę dożylną (pielęgniarka). Natychmiast wezwać lekarza. Pomoc lekarska: W razie zaburzeń oddychania zaintubować, zastosować sztuczne oddychanie aparatem typu AMBU. Kontrolować pracę serca (EKG) i ciśnienie tętnicze krwi. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR.
SKAŻENIE SKÓRY
roztworem
Pierwsza pomoc przedlekarska: Uwaga: osoba udzielająca pomocy musi nosić rękawice i odzież ochronną. Zdjąć skażoną odzież. Bardzo wskazane jest staranne umycie skóry jadalnym olejem roślinnym (miejsca oparzone zmyć tamponami z waty umoczonymi w oleju). Na pęcherze założyć jałowy opatrunek. Jeżeli nie ma oleju, zmyć skórę dużą ilością letniej wody z mydłem (uwaga - woda ułatwia wchłanianie fenolu przez skórę). Konieczna natychmiastowa pomoc lekarska ze względu na duże ryzyko objawów ogólnych jak w zatruciu inhalacyjnym. Pomoc lekarska: Postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym. Transport do szpitala karetką PR lub reanimacyjną bez przerywania leczenia, pod nadzorem lekarza.
SKAŻENIE OCZU
Pierwsza pomoc przedlekarska: Płukać oczy przez 10-15 minut dużą ilością chłodnej wody, najlepiej bieżącej, lub roztworem soli fizjologicznej. Unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko uszkodzenia rogówki. Uwaga: osoby narażone na skażenie oczu powinny być pouczone o konieczności i sposobie ich natychmiastowego płukania. Pomoc lekarska: W każdym przypadku skażenia oczu konieczna pilna konsultacja okulistyczna (ryzyko utraty wzroku).
ZATRUCIE DROGĄ POKARMOWĄ
Pierwsza pomoc przedlekarska: Nie prowokować wymiotów. Podać do wypicia białko jaj kurzych. Poza tym nie podawać niczego doustnie. Ze względu na ryzyko ogólnych objawów - postępowanie jak w zatruciu inhalacyjnym. Pomoc lekarska: Postępowanie objawowe jak w zatruciu inhalacyjnym. Transport do szpitala karetką reanimacyjną PR z zapewnieniem pomocy chirurgicznej. |
|
|
|