Urazy

Jedynie 25% wypadków ma miejsce podczas zawodów, a 17% wypadków zdarza się w stajniach.

  

 

 

Miejsce występowania wypadków

 

43 % wypadków zdarza się na polach (na trawie) a 23% ma miejsce na drogach.

Natomiast obrażenia występują najczęściej na twardym podłożu. Około 67% zarejestrowanych obrażeń miało miejsce podczas upadków na twarde podłoże np. na szosach.

Również szybkość jazdy ma wpływ na prawdopodobieństwo wystąpienia wypadku (patrz rysunek).  
 

Rysunek 1 Częstotliwość występowania urazów wśród osób uprawiających jeździectwo  w zależności od  rodzaju chodu konia

Zdarzenia i mechanizmy przyczyniające się do spowodowania wypadku

Rysunek 2 Zdarzenia przyczyniające się do spowodowania wypadku

 

 

Przybliżony średni czas spędzony w siodle między upadkami skutkującymi obrażeniami przy różnych rodzajach jazdy podano w tabeli.

 

Tabela 1 Średni czas spędzony w siodle między upadkami skutkującymi obrażeniami.

 

Rodzaj jazdy

Średni czas między upadkami

Jazda rekreacyjna

100 h

Wyścigi zawodowe po terenie płaskim

25 h

Wyścigi zawodowe z przeszkodami

1,5 h

Amatorskie wyścigi z przeszkodami

0,6 h

Biegi na przełaj przez przeszkody stałe (podczas imprez sportowych)

0,6 h

 

Powyższe liczby pochodzą z danych zarejestrowanych między 1992 r. i 1998 r. Liczby odnoszą się do rzeczywistej aktywności.

 

 

Przyczyny powstawania urazów

 

Większość obrażeń podczas jazdy konnej powstaje przy upadku z konia. Środek ciężkości jeźdźca znajduje się często 2 m nad ziemią, a przy skokach jeszcze wyżej. Upadek z tej wysokości najczęściej powoduje powstawanie obrażeń.

Upadek z konia może nastąpić bezpośrednio w dół (z prędkością około 6 m/s) lub z konia galopującego z dodatkową prędkością poziomą około 12 m/s. Uderzenia przy tych prędkościach związane są z rozpraszaniem energii o dużych wartościach. W związku z tym praktycznie żaden rodzaj osobistego wyposażenia nie jest w stanie całkowicie zapobiec urazom.

Do najczęstszych sytuacji, w których powstają obrażenia należą:

- upadki na ziemię (twarda lub miękką)

- upadki na twarde obiekty (przeszkody np. słupy, drągi poprzeczne, twarde podłoże i pojazdy)

- upadki, podczas których jeździec zaplątuje się w uprząż konia i jest ciągnięty

- upadki, podczas których jeździec zostaje kopnięty, podeptany lub przygnieciony

- zderzenie z drzewami i innymi przedmiotami, które powodują pierwsze obrażenia, po którym następuje często upadek.

 

Wypadki związane z ciężkimi skręceniami, zgięciami i zgnieceniami ciała prowadzą zwykle do średnich lub ciężkich obrażeń, którym nie jest w stanie zapobiec żaden ochraniacz. Szczególnie na tego typu urazy narażony jest praktycznie nie chroniony kręgosłup.

Przykładowa analiza urazów u 1000 pacjentów szpitali, w klinikach Wielkiej Brytani. Spośród tych pacjentów 80% nosiło rodzaj twardej czapki z paskiem pod brodę a jedynie 4% ochraniacze ciała. Pięciu z hospitalizowanych pacjentów zmarło w wyniku obrażeń.

 

Obszar ciała

Rodzaj urazu

Liczba

Możliwość zastosowania ochraniaczy

Głowa

Bez utraty przytomności

Utrata przytomności bez złamań

Złamanie

Rana szarpana

Urazy neurologiczne

102

66

59

10

8

Kask

Twarz

Stłuczenie

Złamanie

Rana szarpana

Obrażenie oka

102

99

73

10

Przyłbica w kasku

Okolice kręgosłupa

Naciągnięcie karku

Okolice lędźwi

Klatka piersiowa

Złamanie kręgosłupa lędźwiowego

Złamanie kręgosłupa szyjnego

Złamanie w okolicach klatki piersiowej

56

38

25

17

10

10

-

Tak

Tak

-

-

-

Klatka piersiowa

Stłuczenie

Złamanie żeber

Naruszenie płuc

Naruszenie serca

46

32

5

1

Tak

Tak

Tak

-

Brzuch

Stłuczenie

Naruszenie organów

44

14

Tak

-

Kończyny górne

Barki – tkanka miękka

Barki – złamanie

Barki - złamanie obojczyka

Ramię – tkanka miękka

Ramię – złamanie

Łokieć – tkanka miękka

Łokieć – złamanie

Przedramię, nadgarstek, dłoń  – tkanka miękka

Przedramię, nadgarstek, dłoń  – złamanie

71

17

41

25

29

28

20

102

 

87

Tak

Tak

Tak

-

-

-

-

-

-

-

Kończyny dolne

Miednica – tkanka miękka

Miednica – złamanie

Biodro i udo – tkanka miękka

Biodro i udo – złamanie

Kolano – tkanka miękka

Kolano – złamanie

Goleń, kostka i stopa – tkanka miękka

Goleń, kostka i stopa - złamanie

26

7

49

21

34

7

116

50

-

-

-

-

-

-

-

-

Urazy w tych obszarach ciała, które są osłonięte przez ochraniacze ciała i barków są średnio dotkliwe i dlatego tez można by zapobiec lub znacznie zredukować ich dotkliwość dzięki zastosowaniu kurtek ochronnych lub ochraniaczy ciała i ochraniaczy barków.

 

 

Zmniejszanie liczny obrażeń

 

Z danych podanych w tabeli dotyczących urazów u 1000 pacjentów szpitali w Wielkiej Brytanii wynika, że ochraniacze ciała mogły mieć wpływ na zmniejszenie obrażeń w 190 przypadkach, a ochraniacze braków w 139 zarejestrowanych przypadkach. Stanowi to 21 % z zarejestrowanych razem 1554 obrażeń.

 

Analiza danych statystycznych wskazuje, że przy rekreacyjnej jeździe konnej większość wypadków przytrafia się na polach i terenach trawiastych. Natomiast największa liczba obrażeń została zarejestrowana na drogach i twardych nawierzchniach. W związku z ty można sądzić, że zastosowanie ochraniaczy amortyzujących skutki uderzenia znacznie zmniejszy liczbę urazów.

Zalecane jest również stosowanie twardego nakrycia głowy.

 

 
 
Zobacz także
 
Dokumentacja powypadkowa ON-LINE
interaktywna aplikacja umożliwiająca sporządzenie i wydrukowanie ON-LINE dokumentów powypadkowych