Ochraniacze

 

Ochraniacze

 

 

Poniżej omówiono podstawowe typy ochraniaczy ciała i kasków jeździeckich oraz rolę materiału ochronnego wokół tułowia w kurtkach ochronnych i ochraniaczach ciała oraz na barkach w kurtkach ochronnych i ochraniaczach barków.

 

 

Ochraniacze ciała i obszaru wokół tułowia w kurtkach ochronnych

 

Obszarem, który jest osłaniany przez ochraniacze ciała i kurtki ochronne jest klatka piersiowa i część brzucha. W związku z tym materiały, z których skonstruowana jest odzież muszą łatwiej dawać się zgniatać niż leżące pod nimi ciało. Ponieważ tkanki te nie są mocne pianka nie może zaabsorbować zbyt dużej energii. Dlatego od ochraniaczy ciała i obszaru wokół tułowia (o grubości od 15 mm do 20 mm) można oczekiwać jedynie:

- zapobiegania mniejszym stłuczeniom (powodującym sztywnienie lub bóle);

- osłabienia urazów tkanki miękkiej do poziomu stłuczeń;

- ograniczenia liczby złamań żeber.

 

 

Ochraniacze barków i obszaru tułowia w kurtkach ochronnych

 

Barki są zdecydowanie mocniejsze (z wyjątkiem obojczyka) i mogą wytrzymać silniejsze uderzenia. Wobec tego materiały w ochraniaczach barków mogą być mocniejsze. Ochraniacze tego typu powinny:

- zapobiegać większym stłuczeniom;

- zapobiegać niektórym złamaniom i zwichnięciom barku;

- zapobiegać niektórym złamaniom obojczyka;

- zmniejszać dotkliwość obrażeń kręgosłupa, spowodowanych przez siły przeniesione na barki podczas upadku;

- zmniejszać częstotliwość występowania długotrwałych w leczeniu, skomplikowanych obrażeń barków

 

 

Poziom ochrony

 

W normie PN-EN 13158:2010 ustalono dla kurtek i ochraniaczy 3 poziomy ochrony. Poziom 3 zapewnia najlepszą ochronę przed uderzeniami.

Należy jednak pamiętać, że zastosowanie cięższych i grubszych materiałów w wyrobach o wyższym poziomie ochrony wiąże się z niedogodnościami z punktu widzenia ergonomii. Kurtki ochronne i ochraniacze mogą być miej wygodne i cieplejsze. Może to powodować utratę komfortu cieplnego. Poziom ochrony ochraniaczy barków ma niewielki wpływ na zatrzymywanie ciepła. Dlatego w normie dla ochraniaczy barków ustalono tylko 1 poziom ochrony.

 

Ponieważ żadna odzież nie jest w stanie zapewnić pełnego zabezpieczenia najbardziej odpowiednim wyrobem jest ten, który oferuje 3 poziom ochrony. Można stosować odzież o niższym poziomie ochrony, jeżeli rodzaj jazdy konnej wyklucza używanie takiej odzieży, a ocena ryzyka wskazuje, że możliwe jest zaakceptowanie odzieży o niższym poziomie ochrony. Kupując odzież należy uwzględnić następujące czynniki:

- stopień zagrożenia, na które jest wystawiona osoba nosząca odzież.

Należy uwzględnić rodzaj terenu, po którym odbywa się jazda konna, powierzchnia twarda lub miękka oraz rodzaj przeszkód stałe lub ruchome.

- stopień ryzyka wypadku.

Należy tu głównie uwzględnić doświadczenie jeźdźca. Jeździec doświadczony, który systematycznie jeździ po polach ponosi mniejsze ryzyko niż amator biorący udział w gonitwach z przeszkodami.

- wyrób powinien być noszony w sposób ciągły w różnych warunkach temperaturowych, w związku z czym powinien być wygodny.

Wskazane jest aby kurtki stosowane w wysokich temperaturach (np. latem) miały możliwość wentylacji. Tego typu ochrony z reguły charakteryzują się niższym poziomem ochrony. W tego typu przypadkach najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie ochraniaczy barków wysokiego poziomu i kurtek oraz ochraniaczy ciała niższego poziomu ochrony, wyposażonych w systemy wentylacyjne. Wskazane jest aby ciężar kurtki wraz z ochraniaczami nie przekraczał 2% masy ciała.

 

 

Zalecenie dotyczące doboru wyposażenia ochronnego

Wyroby o 1 poziomie ochrony

 

Kurtki i ochraniacze charakteryzujące się 1 poziomem ochrony stosowane są jedynie przez dżokejów zawodowych. Jest to spowodowane stosowaniem przez nich jak najlżejszego wyposażenia. Wyroby o 1 poziomie ochronynie są zalecane do zwykłego użytkowania podczas rekreacyjnej jazdy konnej (zarówno przez dorosłych jak i przez dzieci). Wyroby o 2 poziomie ochrony, chociaż są cięższe to nie powodują znaczącego ograniczenia swobody ruchów podczas jazdy. Dodatkowo, ponieważ nie ma ustalonych wymagań ograniczenia ciężaru w gonitwach dla rekreacyjnej jazdy konnej zaleca się stosowanie wyrobów o 2 poziomie ochrony jako najniższej klasy ochronnej.

 

 

Wybór i dopasowanie kurtek ochronnych, ochraniaczy ciała i barków dla jeźdźców

Osłona ciała

 

Przy prawidłowym założeniu kurtki ochronnej lub ochraniacza ciała powinny być osłonięte podane poniżej obszary ciała:

- cały obwód tułowia

- dolna krawędź powinna kończyć się co najmniej 25 mm poniżej obszaru żeber z przodu a z boków powinna sięgać do wysokości miednicy.

Z tyłu krawędź powinna leżeć co najmniej 15 cm poniżej linii wierzchołka miednicy (w przypadku osoby dorosłej średniego wzrostu).

Otwór pachwowy powinien być w przybliżeniu okrągły oraz możliwie jak najmniejszy.

Górna część tylnej strony materiału ochronnego powinna sięgać dokładnie do wysokości siódmego kręgu szyjnego (wystającej kości u podstawy szyi.

 

Przednia strona materiału ochronnego powinna sięgać do wysokości mostka i osłaniać co najmniej drugie żebro. Ochraniacze ciała oraz ochraniacze barków powinny osłaniać z obu 75% obojczyka.

 

Ochraniacz ciała może nad barkiem mieć zredukowaną grubość. Jeśli ochraniacz barku jest przymocowany do ochraniacza ciała za pomocą pasków to ochraniacz ciała nie musi być wyłożony pianką.

 

 

Osłona barku

 

Przy prawidłowym noszeniu materiał na barkach kurtki lub w ochraniaczach barków powinien osłaniać najwyższe miejsce barków oraz:

- 75% bocznej części obojczyka;

- jedną trzecią bocznej części ramienia od góry;

- przednią stronę stawu barkowego;

- tylną stronę stawu barkowego;

- górna stronę barków aż do szyi.

 

 

Maksymalna osłona

 

Podane powyżej maksymalne powierzchnie ochrony ustalono w sposób doświadczalny, przy jednoczesnym zachowaniu prawidłowej ergonomii.

Jeśli wymiary są za bardzo przekroczone możliwe jest, że niektóre wyroby mogą być niewygodne w stosowaniu lub nawet niebezpieczne. Na przykład zbyt długi sztywny wkład na piersi w razie wypadku może uszkodzić krtań.

 

Poniżej podano tabelę z maksymalnymi odstępstwami od wymiarów.

 

Rozmiar

Maksymalny procent powyżej/poniżej zalecanej wielkości

D

10

E

10

H

20

L

5

I

10

J

10

 

 

Informacje producenta

 

Dopasowanie

 

Producenci umieszczają w dostarczanych z wyrobami informacjach szczegółowe instrukcje dla użytkowników dotyczące dopasowania kurtek i ochraniaczy ciała. Odpowiednie dopasowanie odzieży powinno sprawdzać się w przybliżonej pozycji jeźdźca (chociaż są zaprojektowane tak aby osłaniały części ciała podczas upadku), ponieważ ważne jest aby nadmiernie nie ograniczały swobody ruchów. Użytkownicy powinni również zostać poinstruowani o konieczności takiego dopasowania ochraniacza ciała, aby pewnie i ściśle przylegała do ciała. Użytkownik powinien sprawdzić czy dolna krawędź  i osłona z tyłu poniżej talii leżą prawidłowo.

 

 

Okrycie ciała a pochłanianie potu

 

Większość pianek nie przepuszcza pary wodnej. Dlatego też pot może być zatrzymywany na wewnętrznej stronie kurtki ochronnej lub ochraniacza ciała. Dlatego wskazane jest stosowanie konstrukcji odzieży wyposażonych w systemy wentylacji, umożliwiające przepływ powietrza przez przerwy blisko skóry. Na rynku dostępne są również wyroby wykonane z perforowanej pianki oraz powłok z dzianin. Ochraniacze ciał o gładkiej powierzchni nadają się jedynie do stosowania w chłodnym klimacie.

 

W podwyższonych temperaturach pianki stają się z reguły bardziej miękkie. Dlatego odzież przeznaczona do stosowania w chłodnym klimacie może nie zapewniać skutecznej ochrony  w podwyższonych temperaturach.

 

 

Znakowanie odzieży

 

Kurtki ochronne i ochraniacze barków powinny być oznakowane. Znakowanie powinno zawierać następujące symbole:

- nazwa lub marka producenta

- rodzaj wyrobu, nazwa handlowa,

- określenie wielkości,

- poziom ochrony wyrobu,

- pouczenie dotyczące konieczności zapoznania się z instrukcją użytkowania;

- rok produkcji;

- ostrzeżenie:

Ubiór o 1 poziomie ochrony spełnia wymagania dotyczące ograniczenie ciężaru obowiązujące dla zawodowych dżokejów w wyścigach konnych. Nie jest on przewidziany do użytkowania w amatorskiej jeździe konnej. Jako minimalne zabezpieczenie zalecany jest ubiór o 2 poziomie ochrony.

- rodzaje użytkowania, dla  którego ochraniacze są przewidziane (oraz rodzaje użytkowania dla których nie są przewidziane).

- rodzaje ryzyk, przed którymi ubiór chroni

- międzynarodowe symbole dotyczące konserwacji.

 

Informacje dostarczane przez producenta.

Informacje powinny zawierać:

- Pełny adres wytwórcy lub importera

- Piktogramy określające wielkość;

- Dane odnoszące się do prawidłowego doboru odzieży pod kątem poziomu ochrony;

- Dane odnoszące się do właściwego wyboru wielkości odzieży ochronnej oraz jej dopasowania;

- Sposób dopasowania odzieży.

 
 
Zobacz także
 
Dokumentacja powypadkowa ON-LINE
interaktywna aplikacja umożliwiająca sporządzenie i wydrukowanie ON-LINE dokumentów powypadkowych